Page 11 - 25 SORUDA FİLİSTİN MESELESİ_Dijital

20 İsrail nasıl kuruldu?

Manda Yönetimi döneminde İngilizlerin desteği ile Siyonistler bağımsız devlete
dönük adımlar atmaya başladı. Devlet aygıtını oluşturacak kurumların altyapıları
oluşturuldu. Siyonistlerin bu hazırlıklarına karşılık Filistinlilerin devlet yönetimine
ve ulusal savunmaya dönük kurumsal eksiklikleri vardı. İngiltere 1920’den
itibaren yönettiği Filistin Mandasını sonlandırmak için 1947’de BM’ye başvurdu.
Bu süreçte Siyonist milis kuvvetleri köyleri basarak büyük katliamlar yapıyordu.
Bu saldırılarla daha da zor duruma düşen İngiltere Filistin’i kendi kaderine terk
ederek 14 Mayıs 1948’de bölgeden çekildi. Aynı gün Siyonist lider David Ben-
Gurion, İsrail adında bir Yahudi devletinin kurulduğunu ilan etti.

1917 yılında Filistin topraklarının yalnızca %1,5’unu elinde tutan Siyonistler,
1917-1948 arası İngiliz yönetimi altında Haganah, Irgun, Stern Gang gibi her
türlü askeri ve yarı askeri yer altı örgütleri kurarak Filistinliler’e karşı terör ve
yıldırma hareketi uyguladılar. 1947 Taksim Planı’nda nüfusun üçte birini oluşturan
Yahudilere toprakların %56’sı bırakılmışken bu Yahudi topraklarında %47 Arap
azınlığın yaşaması öngörüldü. Yahudilere bırakılması düşünülen topraklarda
bile yarı yarıya nüfusa sahip Filistinli Arapların bu planı reddetmesi ile her türlü
şiddetin önü açıldı. 14 Mayıs 1948’te İsrail’in kuruluşundan sonra İsrail Savunma
Kuvvetleri (IDF) oluşturularak Filistinliler’e karşı her türlü cinayet, işkence ve
şiddet uluslararası hukuka aykırı olarak bu kuvvetlerce uygulandı.

21 Filistin direnişinin ana aktörleri
hangi örgütlerdir?

Filistin direniş hareketinin ilklerinden olan El-Fetih 1959 yılında Yaser Arafat’ın
liderliğinde kuruldu. 1964 yılında ise Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ)’nün
kurulmasıyla El Fetih bu çatı örgütünün en kuvvetli bileşeni oldu. El Fetih
dışında FKÖ koalisyonu içinde Marksist bir örgüt olan Filistin Kurtuluşu Halk
Cephesi (FKHC) ve Şam merkezli bir grup olan Filistin Halk Kurtuluş Cephesi
Genel Komutanlığı (FHKC-GC) gibi örgütler yer almaktaydı.

FKÖ dışında Filistin direnişinin ana aktörlerinden diğer ikisi de Hamas ve
Filistin İslami Cihat Örgütü’dür. Hamas 1987 yılında Şeyh Ahmet Yasin
tarafından, Filistin İslami Cihat Örgütü ise Fethi Şikaki tarafından 1981 yılında
Gazze’de kuruldu. Görüş ayrılıklarından dolayı FKÖ’nün bir parçası olmadılar.
1993 FKÖ-İsrail müzakerelerinden sonra İsrail’e karşı mücadele bu iki örgüt
tarafından gerçekleştirildi. İkinci İntifada’dan sonra Batı Şeria El Fetih Gazze
şeridi ise Hamas tarafından yönetilmektedir. Son dönemde Filistin direnişinin
silahlı gücünü Hamas’a bağlı İzzeddin el-Kassam Tugayları oluşturmaktadır.
Osmanlı ordusunda gönüllü olarak cephede savaşan din adamı İzzeddin el-
Kassam’dan almaktadır.

11